در 90 تا 95 درصد موارد، جهشهای ژنتیکی و فاکتورهای محیطی سبب ایجاد سرطان میشوند؛ در 5 تا 10 درصد باقیمانده، وراثت دخالت دارد. منظور محققان از فاکتورهای محیطی، عواملی هستند که ازنظر ژنتیکی قابل به ارث رسیدن نیستند؛ از فاکتورهای محیطی رایجی که میتوانند به مرگ به سبب سرطان منجر شوند میتوان به موارد زیر اشاره کرد: دخانیات (30-20%)، رژیم نامناسب و چاقی (35-30%)، عفونتها (20-15%)، اشعهها (اعم از اشعههای یونیزه کننده و غیریونیزه کننده، بیش از 10%)، استرس، کم تحرکی و آلودگی.
قرار گرفتن درمعرض برخی مواد شیمیایی با احتمال ابتلا به برخی سرطانها ارتباط دارد، به این مواد، کارسینوژن (carcinogens) گفته میشود. به عنوان مثال، دود سیگار احتمال ابتلا به سرطان ریه را تا 90 درصد افزایش میدهد، این ماده همچنین سبب ایجاد سرطانهایی همچون نای، سر، گردن، معده، مثانه، کلیه، مری و پانکراس نیز خواهدشد. در ترکیب دود سیگار، بیش از 50 کارسینوژن شناخته شده است، ازجمله nitrosamine و هیدروکربنهای آروماتیک چندحلقهی.
الکل نیز یک ماده کارسینوژن است که به طور خاص احتمال ابتلا به سرطان کبد و لوله گوارش را افزایش میدهد.
رژیم غذایی، فعالیت فیزیکی و چاقی با بیش از 35-30 % از سرطانهای مرگبار مرتبط هستند. عدم فعالیت فیزیکی نه تنها ازطریق ایجاد اضافه وزن، ریسک ابتلا به این بیماری را افزایش میدهد بلکه دارای اثرات منفی بر سیستم ایمنی و سیستم هورمونی نیز میباشد.
برخی از هورمونها از این جهت که سبب القای تقسیم سلولی میشوند میتوانند در ابتلا به سرطان ایفای نقش کنند. فاکتور رشد شبه هورمونی و پروتئینهای متصل به آن، نقش کلیدی در تقسیم و تمایز سلولی و آپوپتوز دارد و از این رو پیشنهاد میشود که در ایجاد سرطان مؤثر باشد.
هورمونها در سرطانهای مرتبط با جنس اهمیت دارند مانند سرطان سینه، اندومتریوم، پروستات، تخمدان و بیضه و همچنین سرطان تیروئید و استخوان. به عنوان مثال دخترهایی که مادر آنها مبتلا به سرطان سینه است، نسبت به دخترانی که مادر آنها سالم است، دارای سطوح بالاتری از استروژن و پروژسترون هستند؛ شاید بتوان این افزایش سطح هورمونی را عامل افزایش ابتلا به سرطان در این افراد دانست حتی در مواقعی که ژن مرتبط با این بیماری وجود ندارد.
تقریباً 18درصد از سرطانهای مرگباری که در دنیا رخ میدهند با بیماریهای عفونی مرتبط هستند. معمولترین عامل ایجادکننده عفونتی که منجر به سرطان میشود، ویروسها هستند اما باکتریها و انگلها نیز ایفای نقش میکنند